ตอนที่ 329 สร้างโรงเรียนเสร็จแล้ว
ตอนที่ 329 สร้างโรงเรียนเสร็จแล้ว
เมื่อทำพิธีจวาโจวแล้วจับได้จอบเล็ก วันต่อมาเจ้าก้อนแป้งก็กอดจอบไว้ในอ้อมแขนทั้งวันไม่ยอมปล่อย ทำให้ทุกคนหัวเราะจนท้องแข็ง
หลังจากพิธีจวาโจวอันสนุกสนานจบลง เฉียวเยี่ยนจึงไปติดตามการโรงเรียนทางตะวันตกของเมือง
หลังจากเร่งทำงานมาหนึ่งปี โรงเรียนก็ได้สร้างเสร็จแล้ว เมื่อผ่านการตรวจสอบยอมรับแล้ว ก็เริ่มทำการตกแต่งภายในได้
เฉียวเยี่ยนได้จ้างช่างไม้ทำโต๊ะเรียน เตียงสองชั้นในหอพัก โต๊ะกินอาหารในโรงอาหาร รอตรวจสอบเรียบร้อยแล้วค่อยย้ายของเหล่านี้เข้าไป
วันที่ห้าเดือนสิบเอ็ด มู่ฉินเจินไปโรงเรียนกับเฉียวเยี่ยน
ตั้งแต่ภรรยาเตรียมสร้างโรงเรียนเป็นต้นมา นี่เป็นครั้งแรกที่เขาได้ไปเหยียบทางทิศตะวันตกของเมือง เมื่อเห็นอาคารที่สร้างเรียงติดกัน เขาก็ตะลึงอยู่เนิ่นนาน พลางคร่ำครวญว่าเหตุใดตัวเองถึงไม่เคยเห็นโลกใบนี้
ที่ดินเกือบหนึ่งร้อยหมู่ถูกเฉียวเยี่ยนนำไปใช้ประโยชน์เต็มที่ โดยแบ่งพื้นที่ออกเป็นสองส่วน ตรงกลางสร้างเป็นกำแพงสูงตระหง่าน บนกำแพงติดด้วยตะปู นักเรียนคนไหนไม่เชื่อฟังกล้ากระโดดกำแพง ต้องถูกเจาะมือเป็นรูพรุนแน่
อาคารเรียนสิบกว่าหลัง หอพักที่เรียงต่อกันเป็นแถบ แล้วก็อาคารปฏิบัติการสองหลัง
เนื่องจากพิจารณาแล้วว่าในสมัยโบราณไม่มีปูนกับเหล็กเส้น ดังนั้นอาคารสอนยังคงใช้โครงสร้างอิฐและไม้ มีเพียงสองชั้นบนกับล่าง แต่โชคดีที่ความยาวนั้นเพียงพอ ห้องเรียนสิบกว่าห้องมากพอจุคนได้หลายพันคน
ส่วนเขตหอพักยังแบ่งออกเป็นเขตของนักศึกษาและเขตของเจ้าหน้าที่
หลังจากคัดเลือกและอบรมมานานกว่าหนึ่งปี เฉียวเยี่ยนได้คัดเลือกทีมคณาจารย์เกือบหนึ่งร้อยคน คนเหล่านี้ล้วนเป็นคนที่มีพรสวรรค์ที่นางจ้างมาด้วยเงินเดือนสูง เงื่อนไขในการเข้าพักย่อมถูกปฏิบัติเป็นพิเศษ
นอกจากอาคารเรียนกับเขตหอพักแล้ว ยังมีโรงอาหารขนาดใหญ่อีกสองแห่ง สำหรับโรงเรียนชายหญิงคนละแห่ง
โรงอาหารยังใช้โครงสร้างของโรงอาหารในโรงเรียนสมัยใหม่ ซึ่งเป็นห้องโถงกว้างขวาง และหน้าต่างแบบเปิดสองสามบาน มีหน้าต่างไม้บานเลื่อนเป็นฉากกั้น และด้านหลังหน้าต่างคือห้องครัวด้านหลัง
เขตอาคารเรียนหรือสนามกว้างขวางด้านหน้า ปกติจะใช้ฝึกสอนนักเรียน
นอกจากสนามแล้ว ยังมีแปลงนาทดลองที่กว้างใหญ่ โรงเรียนเปิดสอนวิชาการเกษตรด้วย ดังนั้นการทำงานภาคสนามจึงเป็นเรื่องที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ซึ่งแปลงนาทดลองมีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะการปฏิบัติจริงสามารถทำให้เกิดความรู้ที่แท้จริงได้
นอกจากสิ่งอำนวยความสะดวกในการสอนแล้ว เฉียวเยี่ยนยังวางแผนแบ่งส่วนหนึ่งทำให้เป็นพื้นที่สีเขียวในโรงเรียนด้วย ตอนนี้อากาศหนาวเกินไป จึงไม่ทันปลูกต้นไม้ดอกไม้ รอเริ่มฤดูใบไม้ผลิปีใหม่ก็ค่อยๆ ปลูก
แน่นอนว่าพื้นที่สีเขียวของนางต้องปลูกผักที่กินได้และเอาไว้มองได้ด้วย เช่น พริก มะเขือยาว และมะเขือเทศ ผลที่ออกมาไม่เพียงสวยงามเท่านั้น เมื่อสุกแล้ว ยังสามารถเก็บไปเป็นเสบียงในโรงอาหารให้นักเรียนได้
ถนนในโรงเรียนเฉียวเยี่ยนก็พิจารณาแล้ว พื้นถนนเล็กๆ ล้วนปูด้วยแผ่นหินชนวนกับโรยกรวดแม่น้ำ พื้นที่ที่ไม่ได้ปูหินก็เก็บเอาไว้ปลูกผักหรือผักป่า ทั้งสวยงามทั้งตัดความยุ่งยากออกได้
แต่ตอนนี้อากาศหนาวจัด ถนนแผ่นหินชนวนที่ปูเสร็จแล้วกับทางหินเล็กๆ ถูกกลบอยู่ใต้หิมะขาว
เนื่องจากโรงเรียนกว้างใหญ่เกินไป อาศัยการเดินด้วยสองเท้านับว่าเหนื่อยเหลือคณา เฉียวเยี่ยนกับมู่ฉินเจินจึงนั่งรถม้าไปอย่างช้าๆ และค่อยๆ สำรวจอาคารทุกหลังในโรงเรียนให้หมด
ความสามารถในการทำงานของเฟิงเฉียวอันยังเป็นที่ไว้วางใจได้เหมือนเคย อาคารทุกหลังสร้างได้เหมาะสมมาก ไม่มีการแอบลดทอนวัสดุที่ใดเลย แม้แต่ที่ที่ไม่สมบูรณ์และคาดไม่ถึง เขาก็ปรับปรุงให้สมบูรณ์แบบ
เช่น ปัญหาแหล่งน้ำในโรงเรียน
ตอนนั้นเฉียวเยี่ยนหมกมุ่นอยู่กับสิ่งอำนวยความสะดวกในการเรียนการสอน เพิกเฉยต่อปัญหาพื้นฐานที่สุดในการดำรงชีวิต หลังจากที่เฟิงเฉียวอันพบเข้า ก็สั่งให้คนขุดบ่อน้ำขึ้นมาสองบ่อ เพื่อให้นักเรียนสามารถใช้สอยได้
น้ำที่พวกนักเรียนใช้มาจากในภูเขารกร้าง น้ำไหลลงมาจากแม่น้ำ และมีการขุดอ่างเก็บน้ำเพื่อกักเก็บน้ำไว้ให้พวกนักเรียนใช้ในชีวิตประจำวัน และยังสามารถทำเป็นระบบชลประทานสำหรับแปลงผักได้ด้วย
หลังจากเยี่ยมชมโรงเรียนจนทั่วแล้ว เฉียวเยี่ยนก็พอใจมาก เตรียมกลับไปให้คนส่งโต๊ะนักเรียน เตียงไม้ ที่ทำเสร็จแล้วมา
เมื่อมู่ฉินเจินเห็นสีหน้าสดใสของเฉียวเยี่ยน แม้ร่างกายจะต้องลมหนาว แต่กลับรู้สึกอบอุ่นในใจ
เขามีนางอยู่ด้วยนับเป็นพรอันยิ่งใหญ่นัก และเทียนลี่ของพวกเขามีนางอยู่ยิ่งนับเป็นพรอันยิ่งใหญ่เช่นกัน
โรงเรียนกว้างใหญ่เช่นนี้ เงินทุนที่ใช้สร้างแค่คิดก็รู้ได้ เงินที่เขาให้นาง และทางราชสำนักเสนอให้เป็นแค่เพียงหยิบมือเท่านั้น ที่เหลือเป็นเงินที่นางหามาอย่างยากลำบากจากกิจการนาง
ลองถามดูเถิดว่าใครจะมีจิตใจกว้างขวางช่วยเหลือผู้อื่นโดยไม่หวังสิ่งตอบแทนเช่นนี้บ้าง?
เฉียวเยี่ยนยังคงพูดแผนต่อไปของนางอย่างตื่นเต้น แต่เมื่อหันกลับไปกลับพบว่าเขากำลังมองนางด้วยดวงตาแวววาว ดวงตานั้นแฝงไปด้วยอารมณ์มากมาย ราวกับจะละลายนาง
นางไม่เข้าใจว่าความหมายของเขา พลางเอียงศีรษะเอ่ยติดตลก “เป็นอะไรรึ? ต้องมนต์ข้าแล้ว?”
มู่ฉินเจินยื่นมือออกไปดึงนางเข้ามาในอ้อมแขนตัวเอง และกอดนางไว้แน่น พลางเอ่ยด้วยเสียงต่ำมาก “คงต้องมนต์เจ้าเข้าแล้วจริงๆ ถึงสูญเสียความเป็นตัวเองไปอย่างสิ้นเชิงแล้ว”
ไยเจ้าท่อนไม้ของเขาถึงได้ดีปานนี้? ดีจนเขารู้สึกว่าตัวเองไม่เหมาะกับนาง
“อาเยี่ยน ขอบคุณสำหรับทุกสิ่งที่เจ้าทำนะ”
เขารู้ว่าเมื่อใดที่โรงเรียนเริ่มเปิดทำการแล้ว มันจะไม่ได้สร้างประโยชน์ให้เฉพาะกับคนรุ่นใดรุ่นหนึ่ง
เฉียวเยี่ยนคิดว่าเกิดเรื่องใหญ่อะไร เมื่อได้ยินประโยคดังกล่าวออกมาจากปากเขา ก็เดาได้ว่าเขากำลังคิดอะไรอยู่ จึงยกมือขึ้นกอดเขาตอบ
“ไม่เป็นไร ข้าแค่ทำในสิ่งที่ตัวเองทำได้ก็เท่านั้น”
เมื่อบรรลุผลอย่าหลงลืมส่งผ่านความดีงามสู่แผ่นดิน ตอนนี้นางไม่ขาดแคลนเงิน เหตุผลที่นางยังขยันหาเงิน เป็นเพียงเพราะงานอดิเรกเท่านั้น หากสามารถใช้เงินทำสิ่งที่มีความหมายได้ คงจะดีไม่น้อย
อีกอย่างสิ่งที่นางทำได้ในตอนนี้คือสร้างโรงเรียนเท่านั้น หากต้องการพัฒนาระดับการศึกษาในราชวงศ์เทียนลี่ ยังต้องใช้ความพยายามหลายชั่วอายุคน
นางแตะหลังมู่ฉินเจินเบาๆ และเอ่ยอย่างเคร่งขรึม “สามี การปฏิวัติยังไม่สำเร็จ พวกเรายังต้องพยายามต่อไป เสด็จพ่ออายุปานนี้แล้ว อีกทั้งทรัพยากรทางการเงินในคลังยังมีจำกัด อยากเปลี่ยนแปลงยิ่งใหญ่มันเป็นไปไม่ได้ ได้แต่ฝากความหวังไว้ที่ท่านแล้ว”
มู่ฉินเจินเข้าใจความหมายนาง และรู้สึกถึงความรับผิดชอบอันหนักอึ้งที่แบกอยู่บนบ่า
หลังจากเข้าใจโลกเดิมที่เจ้าท่อนไม้อยู่แล้ว เขาก็รู้ว่าการแก้ไขความเป็นอยู่ของพวกชาวบ้านไม่ได้มีแค่เรื่องปากท้องอย่างเดียว ทางด้านจิตใจเองก็สำคัญเช่นกัน
จากคำพูดของภรรยาเขา ที่เรียกว่าความรู้เปลี่ยนโชคชะตา
เขาสามารถมอบอาหารมอบเงินให้กับชาวบ้าน เพื่อแก้ไขการดำรงชีวิตของพวกเขาได้ชั่วขณะ แต่กลับมิอาจช่วยเหลือพวกเขาไปตลอดชีวิตได้ มีเพียงให้พวกเขาได้เข้าใจความจริง และเข้าใจวิธีทำให้รวยอย่างแท้จริง ถึงจะสามารถแก้ปัญหาพื้นฐานได้
ตำแหน่งนั้นอาจจะใช้เวลาไม่นาน ชายชราก็โยนตำแหน่งนั้นมาให้เขา และสิ่งที่เขาต้องทำนั้นมากเกินไปจริงๆ
ตอนนี้เขาตั้งเป้าหมายไว้ในใจสองประการ หนึ่งคือช่วยเหลือพวกชาวบ้านเรื่องปัญหาปากท้อง สองคือเผยแพร่การศึกษา
แค่คิดเรื่องนี้ เขาก็รู้สึกว่าหนทางข้างหน้ายากลำบากมาก แต่โชคดีที่เขายังมีภรรยา เมื่อมีนางอยู่ ปัญหาทุกอย่างก็สามารถแก้ไขได้โดยง่าย
เฉียวเยี่ยนยังไม่รู้ว่าองค์รัชทายาทของนางได้มองว่านางเป็นตัวนำโชคที่เปลี่ยนความชั่วร้ายให้กลายเป็นความโชคดีไปแล้ว
……
ในช่วงสิ้นปี พวกเจ้าหน้าที่ท้องถิ่นต่างๆ ได้ทยอยส่งข่าวดีมา ฮ่องเต้เฒ่าปิติยินดีมาก
ข่าวดีเหล่านี้เกี่ยวข้องกับข้าวพันธุ์ผสมที่เฉียวเยี่ยนเสนอปลูกก่อนหน้านี้
ตั้งแต่นางทดลองปลูกข้าวพันธุ์ผสมในหมู่บ้านหูซี ชาวบ้านทุกคนได้เห็นผลผลิต หลังจากข่าวแพร่ออกไป ปีถัดมาจำนวนคนปลูกข้าวพันธุ์ผสมก็เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
…………………………………………………………………………………………………………………………
สารจากผู้แปล
เป็นการลงทุนที่ได้ผลระยะยาวจริงๆ สร้างโรงเรียนแค่ที่เดียวก็ผลิตบัณฑิตออกมาพัฒนาประเทศได้ตั้งหลายพันคนแล้ว
ไหหม่า(海馬)
